Torpaq sahəsinə invetisiya qoyarkən nələrə diqqət etməlisiniz?

Torpaq sahəsi almaq sadəcə satın alma və gözləmədən ibarət olan investisiya növü deyil. Əsasən, bu investisiya prosesi üç əsas mərhələdən ibarətdir.

Torpaq sahəsi investisiyasında nəzərə alınacaq proseslər

• Düzgün yer tapmaq və torpaq sahəsi almaq
• Torpağı lazımi vaxta qədər saxlamaq
• Torpağın vaxtında satılması. 

Bu üç mərhələdə investor diqqətli olmalıdır. Əslində “torpaq sahəm var, sata bilmirəm” deməmək üçün belə bir sərmayə qoymazdan əvvəl bir daşınmaz əmlak mütəxəssisi ilə işləməyi tövsiyə edirik. Torpaq sahəsi invetisiyası prosesinin ilk və ən çətin hissəsi əslində düzgün yer və düzgün torpaq sahəsi seçimidir. Qiymətli torpaq sahəsi bahalı və məhduddur. Belə sahələrə inkişaf etməkdə olan bölgələrdən alınan torpaq sahələri misal ola bilər. Növbəti mərhələdə, kifayət qədər gözlədiyinizi düşündüyünüz zaman, torpağı satmalı və ya alternativ şəkildə qiymətləndirməlisiniz. Bunun üçün bazarı yaxından izləməli və qiymətlərin uyğun olduğu bir nöqtədə satış etməlisiniz. Torpağın satış mərhələsində dəyərin maksimum olduğu nöqtəni təyin etməli və gələcək üçün proqnozlar verməlisiniz. Məsələn, aşağı/qeyri-kommersiya sahəsi olan, lakin əhalinin sıxlığı yüksək olan kütləvi yaşayış massivində torpağınız varsa, torpağınızın da kommersiya xüsusiyyəti varsa, bu sizin üçün doğru vaxt ola bilər. Yaxud yeni tikilən əraziyə tələbat yüksək olarsa, rayonlaşdırma planlarına uyğun fiziki genişlənməni məhdudlaşdıran vəziyyət yaranarsa, həmin ərazidə tikintinin bitməsini gözləmək üçün doğru zaman ola bilər. 

Torpaq alarkən nəzərə alınmalı olanlar

• Torpaq almazdan əvvəl mütləq yerini görməlisiniz və onu görməklə kifayətlənməməli, ayaqda basmalısan. Torpağı bəyənirsinizsə, torpağın mülkiyyət sənədini istəyin, rayonlaşma statusu və əmlakın yeri kimi məsələlərdə satıcının şifahi açıqlaması əvəzinə öz araşdırmanıza etibar edin. 
• Əmlakın üzərindən yüksək gərginlikli xəttin keçib-keçmədiyini, onun altında infrastruktur obyektlərinin olub-olmadığını, sürüşmə sahəsinin, dərə yatağının olub-olmadığını və ya gələcəkdə tikintiyə mane ola biləcək hər hansı bir şeyin olub-olmadığını araşdırın.
• Torpağı almadan müvafiq rəsmi idarələrdə düzgün araşdırma aparmalısınız. Ən vacib və ən çox yanıltıcı məqamlardan biri də göstərilən torpaq sahəsi ilə satılan sənədin eyni daşınmaz əmlaka aid olub-olmadığını anlamaqdır. Mülkiyyət sənədini kadastr nöqteyi-nəzərindən yoxlamaq, torpaq sahəsinin sizə göstərilən torpaq sahəsinə uyğun olub olmadığını anlamaqdır. 
• Bunlardan başqa, mütləq torpağın tabe olduğu Torpaq Reyestri İdarəsinə gedib mülkiyyət hüququnu məhdudlaşdıracaq məhdudiyyətin olub-olmadığını yoxlamaq lazımdır. 

Torpağın qiymətinə təsir edən amillər

• Ümumi torpaq sahəsinin ölçüsü (xalis və/və ya ümumi sahə),
• Yer, bölgə, yer, ətraf mühitin inkişafı, qonşular, yol əlaqələri, əlçatanlıq və gələcək inkişaf üçün potensial, görünüş,
• Fiziki xüsusiyyətləri: ölçüsü, topoqrafiyası, zəmin vəziyyəti, ümumi infrastruktur xidmətlərindən yararlanma imkanları,